برگزاری نشست علمی تخصصی تکثیر و پرورش شاه ماهی دم زرد گونه ی سریولا لالاندی برنامه ترویجی انتقال یافته های علمی با موضوع پرورش شاه ماهی دم زرد گونه ی (Seriola lalandi) در خلیج فارس توسط پروفسور ساگیو کولکووسکی(Sagiv Kolkovski) از کشور استرالیا، روز چهارشنبه 29 آذرماه با شرکت بیش از 150 تن از اساتید و پژوهشگران و محققین علوم شیلاتی، به صورت مجازی برگزار شد. 1402/9/29 (296) (0) برگزاری نشست علمی تخصصی تکثیر و پرورش شاه ماهی دم زرد گونه ی سریولا لالاندی به گزارش روابط عمومی پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان، برنامه ترویجی انتقال یافته های علمی با موضوع پرورش شاه ماهی دم زرد گونه ی (Seriola lalandi) در خلیج فارس توسط پروفسور ساگیو کولکووسکی(Sagiv Kolkovski) از کشور استرالیا، روز چهارشنبه 29 آذرماه با شرکت بیش از 150 تن از اساتید و پژوهشگران مراکز و پژوهشکده های وابسته به موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، محققین علوم شیلاتی، پرورش دهندگان و سایر دست اندرکاران و علاقمندان به رشته ی تکثیر و پرورش ماهیان دریایی به صورت مجازی برگزار شد. دکتر کولکووسکی ضمن تشکر از دعوت به این سخنرانی، عنوان ارائه ی خود را معرفی گونه ی Seriola lalandi جهت صنعت آبزی پروری در منطقه خلیج فارس بیان کردند. از خانواده ی گیش ماهیان گونه های مختلفی در جهان وجود دارد که در کشورهای ژاپن، استرالیا، نیوزیلند، شیلی، مکزیک، آمریکا، کره جنوبی، هاوایی، اکوادور، جزایر قناری و اروپا در مزارع پرورشی کشت می شود. در خلیج فارس دو گونه ی Seriola lalandi و Seriola dumerili ثبت شده است. وی گفت: چرا سریولا را برای معرفی انتخاب کرده ایم؟ از لحاظ قیمت در بازارهای جهانی و تکثیر و پرورش، این گونه ارزشمند بوده و در بین گونه های مختلف پرورشی مانند Sea bream, Sea bass هامور، سوکلا و تن ماهیان از لحاظ ارزش اقتصادی و سهولت تکثیر، گونه ی مناسبتری جهت پرورش می باشد. گونه ی شانک سر طلایی در پایان سال اول به وزن 100 تا 300 گرم، گونه ی شانک اروپایی به وزن 150 تا 200 گرم، سی باس آسیایی در پایان سال اول به وزن 1000 تا 1200 گرم مرسد در حالی که وزن سریولا در مقایسه با گونه های مذکور در پایان سال اول پرورش به 1500 تا 2500 گرم و از لحاظ طولی، اندازه ی بالغ این گونه در سال چهارم زندگی به حدود یک متر می رسد. وی تکثیر این گونه پس از اهلی سازی را نسبت به سایر گونه ها آسانتر اعلام کرده و گفت: این گونه پس از 12 تا 18 ماه بر خلاف سایر گونه ها اهلی سازی شده و در شرایط اسارات بدون نیاز به القاء هورمونی و با دستکاری شرایط دمایی و دوره نوری قابلیت تکثیر را دارد. و با توجه به اندازه ی مولدین، نیاز به استفاده از تانک های نگهداری با حجم 100 متر مکعب و بالاتر می باشد. جمع آوری و تفریخ تخم این ماهی نیاز به دقت بالا داشته و باید در شرایط بسیار آرام صورت پذیرد. تغذیه مولدین سریولا از ماهیان تازه و یا یخ زده، اسکوئید و ماسل ها بوده و از برخی افزودنی های تخصصی مانند اسیدهای چرب اشباع نشده HUFA,s ، EPA ، DHA ، ویتامین ها و محرک های ایمنی و استاگزانتین ها جهت تغذیه مولدین استفاده میگردد. همچنین جهت بهبود ترشح هورمون های جنسی از عصاره طبیعی برخی گیاهان به عنوان تقویت کننده نیز در تغذیه این ماهیان استفاده می شود. کولکووسکی گفت: رشد لارو این ماهی در مقایسه با سایر گونه ها سریعتر بوده و نحوه تغییر رژیم غذایی و سایر پروتکل های تغذیه ای این ماهی از جمله استفاده از روتیفر و آرتمیا متفاوت از سایر گونه ها می باشد. ایشان به لزوم استفاده از دستگاه فیلتر کننده جهت تمیز نمودن سطح آب و جلوگیری از تجمع مواد آلی و باکتریها در کف تانک های تکثیر جهت کاهش تلفات و جلوگیری از اتساع کیسه شنای لاروها اشاره نمودند. سه مرحله ی بحرانی در دوره ی پرورش لاروی سریولا وجود دارد که تلفات بطور عمده در این مراحل مشاهده می شود شامل: الف- از زمان تفریخ تا شروع تغذیه فعال ب- در زمان تغییر تغذیه از روتیفر به آرتمیا و از آرتمیا به خوراک فرموله ج- متامورفیسم که لارو به شکل بچه ماهی تبدیل می شود دو نوع سیستم پرورش در دریا با استفاده از قفس و پرورش در ساحل (مخازن) برای این گونه به کار برده می شود. در پروش نوع ساحلی که از سیستم RAS استفاده می شود، تراکم 80 تا 100 کیلوگرم ماهی در متر مکعب قابل افزایش است و در این حالت اکسیژن مایع که به صورت خالص به آب تزریق می شود. در درجه حرارت پایین رشد این گونه در نهایت به 1500 تا 2000 گرم خواهد رسید. دمای بهینه برای رشد سریولا 24 تا 26 درجه است ولی قادر به رشد در دمای 22 تا 27 درجه نیز می باشد. ایشان در بخش دیگری از سخنان خود بیماری ها تهدید کننده این گونه را شامل بیماری های ناشی از انگل های پوست و آبشش برشمرد که در برخی موارد باعث ایجاد تلفات می گردند دانست. در برخی موارد هم استفاده از دوز بیش از حد پراکسید هیدروژن باعث از بین رفتن آبشش و ایجاد تلفات می شود. استفاده از سیستم مدار بسته در پرورش این گونه باعث به حداقل رسیدن تلفات در این ماهیان می شود. کولکووسکی گفت: کشورهای حاشیه خلیج فارس به پرورش این ماهی بسیار علاقمند و در این راستا پروژهه هایی در این کشورها در حال اجرا می باشد، از جمله در کشور امارات پروژه ای به صورت غیر دولتی و در مقیاس کوچک در حال اجرا می باشد در قطر پروژه ای با مشارکت بخش خصوصی و دولتی در حال اجرا است، در کشور عمان پروژه ای در مرحله ی طراحی است و عربستان سعودی چند سال پیش اقدام به پرورش s.dumerili کرد که موفقیتی به دنبال نداشت ولی هم اکنون جهت پرورش Seriola lalandi برنامه ای در دست اقدام دارد که در مقیاس وسیع هم از سیستم پرورش در دریا و هم پرورش در سیستم RAS استفاده نمایند. ایشان عرضه ی این ماهی در بازار جهانی را با وزن 400 تا 500 گرم، (طی دوره پرورش3 تا 4 ماهه) به ارزش هر کیلو 30 دلار و پس از 1 تا 2 سال پرورش و رسیدن به وزن 2.5 تا 4 کیلوگرم به ارزش 17 تا 30 دلار برای ماهی کامل و 25 تا 50 دلار برای ماهی فیله شده اعلام کردند. لذا ریسک سرمایه در وزن 300 تا 400 گرم پایین خواهد بود و بازگشت سرمایه نیز سریعتر اتفاق خواهد افتاد. ایشان بازار دیگر عرضه ی این ماهی را بچه ماهیان 45 روزه یک گرمی به قیمت سه دلار برای عرضه به سیستم های پرورشی بیان کردند. پروفسور کولکووسکی در پایان به سوال های مطرح شده از طرف شرکت کنندگان پاسخ دادند.