گونه های فیتوپلانکتون مسبب کشند قرمزدر آبهای خلیج فارس ( استان هرمزگان)
طی سالهای 1396-1370

تاریخ ارائه : 15 مرداد 1397
چکیده
فیتوپلانکتونها تولیدکننده اولیه در اکوسیستم آبی به شمار رفته و در پایه هرم غذایی قرار دارند، تغییر درتراکم و تنوع فیتوپلانکتونها، سبب تغییر در تراکم و تنوع زئوپلانکتون ها، و سایر گروههای زنجیره غذایی خواهد شد. در اثر عوامل مختلف نظیر آلودگی های با منشا انسانی و نیز آلودگی های بیولوژیکی نظیر ورود گونه های مهاجم، تعادل و پایداری طبیعی اکوسیستم دچار اختلال گشته و جمعیت گونه های خاصی از فیتو پلانکتون به شدت افزایش می یابد ، افزایش جمعیت یک گونه از فیتوپلانکتونها در بسیاری از موارد منجر به شکوفایی جلبکی و تغییر رنگ آب دریا میگردد. بنا بر تحقيقات و گزارشات ثبت شده از شکوفایی فیتوپلانکتونها و کشند قرمز، در پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریا ی عمان طی سالهای 1370-1385 جنسهای Nitzschia sp., Navicula sp., Noctiluca sp., Oscillatoria sp. را مسبب این پدیده در تواتر زمانی مختلف گزارش نموده اند که اغلب مقطعی و بدون اثرات منفی چون مرگ و میر آبزیان بوده است. تغییر رنگ آب در طیف قرمز، ارغوانی و زرد بنا بر شکوفایی گونه فیتوپلانکتونی مشاهده شده است. در شهریور سال 1386 شکوفایی جنس Cochlodinium polykrikoides و پایداری طولانی مدت آن ، نوع گونه و حتی زمان تقریبی شکوفایی که قبلا قابل پیش بینی بود را تحت تاثیر قرار داد. از طرفی حضور کوتاه مدت Pyrodinium bahamense نشان از تغییردر الگو فیتوپلانکتونی در منطقه بود. در سال 1388 از تراکم ککلودینیوم کاسته شد ولی پایش های ممتدد جهت رد یابی کشند قرمز طی سالهای 1389 لغایت 1393 در استان هرمزگان خصوصا خط ساحلی بندرعباس انجام گرفت و گشت های موردی نیز در صورت مشاهده تغییر رنگ آّب از 1394 تا 1396 صورت گرفت. طی این دوره بررسی، در سال 1390شکوفایی Gymnodinium در اردیبهشت ماه ، در مهر ، آبان و آذر سال 1391 شکوفایی Protoperidinium, Chaetocers و Noctiluca، در اسفند ماه سال 1392 شکوفایی Prorocentrum micans، در دی وبهمن 1393 شکوفایی Noctiluca همزیست با ریز جلبک از رده پرازینوفیسه ، در سال 1394 گونه های که بحالت شکوفا و سبب تغییر رنگ آب گردیدند عبارت بودند از: Pseudonitzschia، در اردیبهشت ماه ، در تیر و مرداد Oscillatoria و در اسفند ماه ، Protoperidinium quinquecorne ، در سال 1395 ،کشند قرمز در ماههای اردیبهشت، خرداد و تیر ماه مشاهده شد که ناشی از شکوفایی Protoperidinium, Prorocentrum lima, و Phormidium بود. در سال 1396 در شهریور ماه شکوفایی Protoperidinium quinquecorne ، در دی، بهمن و اسفند شکوفایی Noctiluca همزیست با ریز جلبک از رده پرازینوفیسه مشاهده شد تمامی شکوفایی ها و کشند قرمز مشاهده شده مقطعی، ناپایدارو ناشی ازگونه های بومی در مناطق مختلف با شدت و تراکم متفاوت بود.